Λίγα λόγια για τα συναισθήματά μας
Τα τελευταία χρόνια ακούμε συχνά να λέγεται πόσο σημαντικό είναι να εκφράζουμε και να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματά μας. Τι είναι όμως τελικά τα συναισθήματα; Γιατί είναι τόσο αναγκαία η παραδοχή και η έκφραση τους;
Τα συναισθήματα είναι πολλά και εκφράζονται σε διάφορες στιγμές της ζωής μας. Επίσης, διαφορετικά συναισθήματα μπορεί να έχουν πολλές πτυχές. Για παράδειγμα, η χαρά έχει διαφορετική σωματική αντίδραση και έκφραση από το θυμό και το κάθε συναίσθημα ακολουθεί διαφορετική υποκειμενική αίσθηση και συμπεριφορά. Επίσης, τα συναισθήματα και οι λέξεις που τα εκφράζουν χρησιμοποιούνται στην ανθρώπινη επικοινωνία επιτυγχάνοντας στόχους και συνδέοντας μας με τους άλλους ανθρώπους. Επιπλέον, τα συναισθήματα, είτε συνειδητά είτε όχι, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων. Στην πράξη, άλλες φορές τα συναισθήματα μοιάζει να είναι πολύ έντονα και να μην μπορούν να ρυθμιστούν ενώ άλλες φορές μπορεί κανείς να δυσκολεύεται να έρθει σε επαφή μαζί τους.
Τα δύσκολα συναισθήματα, όπως ο θυμός και το άγχος, προκαλούν μεγάλη δυσφορία και μπορεί να επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τη λειτουργικότητα, τις σχέσεις και την καθημερινότητά μας. Η πρώτη σκέψη που κάνουμε, λοιπόν, είναι να βρούμε τους τρόπους να απαλλαγούμε από αυτά και να μειώσουμε την ένταση τους. Επίσης, η παρουσία δύσκολων συναισθημάτων πολλές φορές προκαλεί και ντροπή να μην γίνουν αυτά αντιληπτά από τον περίγυρο. Ταυτόχρονα φαίνεται να υπάρχει και μια ‘κοινωνική πίεση’ να είμαστε συνέχεια χαρούμενοι. Για όλους αυτούς τους λόγους, είναι πιθανό, κάθε αρνητικό συναίσθημα να προσπαθούμε να το αντιστρέψουμε ή να το αγνοήσουμε. Έρευνες, όμως, έχουν δείξει ότι η διαδικασία αυτή μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες τόσο για το σώμα όσο και για το πνεύμα μας. Όπως όλα τα συναισθήματα έτσι και τα πιο δύσκολα έχουν ρίζες σε εξελικτικές λειτουργίες όπως είναι η επίτευξη στόχων, η κοινωνικοποίηση και αποφυγή η κινδύνων με στόχο την επιβίωση. Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, λοιπόν, είναι να αποδεχτούμε ότι μπορεί να έχουμε μια μεγάλη γκάμα συναισθημάτων και να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να τα ονοματίσει, να τα αισθανθεί και να τα εκφράσει.
Μαρία Βίου
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
